عایق کاری در ساختمان
- یکی از بهترین و رایج ترین روش های بهینه سازی مصرف انرژی در یک ساختمان، استفاده از عایق های حرارتی و برودتی در زمان ساخت بنا می باشد؛ نتیجه استفاده از این روش بگونه ای است که در زمستان باعث کاهش مصرف گاز و در تابستان باعث کاهش مصرف برق می شود. این عایق ها از چندین دهه قبل تاکنون در دسترس هستند، اما متأسفانه همه کارفرما ها به استفاده از آن توجه نمی کردند و برای کاهش هزینه ها از استفاده از آنها تمایلی نشان نمی دهند. این موضوع در حالی است که امروزه شاهد هستیم، با توجه به افزایش قیمت انرژی، استقبال بیشتری از این روش بوجود آمده است. طبق تجربه می توان اشاره داشت که، اگر ساختمان به درستی عایق کاری شود حتی می تواند تا حدود 80 درصد نیز موجب بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان و جلوگیری از اتلاف آن گردد.
سیستم کنترل هوشمند موتورخانه
- از جمله روش های رایج و مورد استفاده جهت تنظیم دمای آب مورد نیاز گرمایش و مصرفی ساختمان در موتورخانه، استفاده از ترموستات های معمولی است که قابلیت تنظیم توسط تکنسین موتورخانه بر روی دمای دلخواه را دارند که بر اساس نقطه تنظیم شده نسبت به خاموش و راه اندازی کردن مشعل ها اقدام می کنند؛ از معایب اصلی این ترموستات ها عدم واکنش در اثر تغییرات دمای هوای بیرون و همچنین وضعیت عملکردی در ساعات مختلف است و در صورت افزایش دمای هوای محیط موتورخانه با دمای بالا کار می کند و گرمایی بیشتر از حد مورد نیاز وارد ساختمان می شود که عملاً بدون استفاده به هدر می رود. علاوه بر این، در ساختمان های اداری و در هنگام شب نیز، موتورخانه با توجه به سیستم کنترل براساس ترموستات، به فعالیت خود و تولید گرما ادامه می دهد؛ غافل از این مسئله که در ساعات غیر اداری و شب هنگام، نیازی به فعالیت واحد های گرمایشی و سرمایشی ساختمان وجود ندارد. جهت رفع این مشکل استفاده از سیستم های کنترل هوشمند موتورخانه که مجهز به حسگر دمای محیط خارج، لوله خروجی آب از دیگ و مشعل ها و پمپ می باشد؛ که علاوه بر قطع و یا کاهش فعالیت موتورخانه در ساعات غیراداری و شب هنگام، با اندازه گیری دمای هوای محیط، دمای آب گرم مورد نیاز ساختمان را طوری تنظیم می کند که آبگرم مورد نیاز ساختمان تأمین شود.
- در حقیقت با استفاده از این روش، انرژی گرمایی متناسب با نیاز ساختمان و در زمان هایی که نیاز می باشد، تولید و عرضه می شود و از تولید گرمای اضافی جلوگیری می گردد. از دیگر مزایای سیستم کنترل هوشمند موتورخانه، می توان به قابلیت برنامه ریزی شدن آن ها اشاره کرد که می توان از طریق برنامه کاری ساختمان، برنامه را مشخص نمود و در این صورت موتورخانه فقط در مواردیکه افراد در ساختمان حضور دارند و یا مواردیکه نیاز است راه اندازی می شود.
- طبق تجربه می توان اشاره کرد که نصب سیستم هوشمند موتورخانه در ساختمان های اداری سبب کاهش مصرف سوخت به میزان 50 درصد می شود.
استفاده از درب و پنجره های نسل جدید
- براساس اندازه گیری های انجام شده، نیمی از درصد کل اتلاف انرژی، مربوط به به پنجره ساختمان می شود؛ این در حالی است که پنجره که جزء جدا نشدنی هر ساختمان بوده و در انتقال حرارت هدایتی و تشعشعی نقش بسزائی را در هر مجموعه ساختمانی دارد. از نظر کلی برای می توان اشاره کرد که پنجره ها از دو طریق موجب اتلاف انرژی در ساختمان می شود؛
- فناوری های جدید بکار رفته در پنجره ها امکان استفاده بهتر از انرژی و نیز پدید آوردن آسایش در محیط را افزایش داده و راهکارهای علمی بیشتری را در اختیار مصرف کنندگان پنجره ها قرار داده است. با توجه به تأثیر قابل توجه پنجره ها در میزان مصرف انرژی در ساختمان، می توان با تعویض درب و پنجره های قدیمی با پنجره های دوجداره (UPVC)، این سهم به میزان 20 درصد کاهش می یابد؛ در واقع با تعویض پنجره ها، می توان 40 درصد از کل صرف انرژی ساختمان صرفه جویی کرد.
- در عمل، بیشتر درب و پنجره هایی که در ساختمان نصب می شوند از استاندارهای لازم برخوردار نیستند و به راحتی گرما و سرمای فضای داخل را از طریق درزهای خود به بیرون هدایت می کنند. از این رو، با استفاده از درزگیر می توان درز ها و شیارهایی که منجر به خروج هوا و یا ورود آن می شوند را مسدود کرد. البته در صورت فراهم بودن شرایط مکانی و مقرون به صرفه بودن، راه حل بهتر این است که پنجره ها و درب های معمولی را با نوع دوجداره تعویض کرد؛ زیرا درب و پنجره های دوجداره نه تن ها سرما و گرمای داخل خانه را حفظ می کنند، بلکه از ورود سر و صدای مزاحم که آرامش ساکنین را بر هم می زند نیز جلوگیری می نمایند.
سیستم روشنایی
- روشنایی در ساختمان به طور متوسط، نیمی از مجموع مصرف انرژی الکتریکی ساختمان را شامل می شود. از جمله ایده های ساده و ارزان قیمتی که جهت بهینه سازی سیستم های روشنایی به ذهن خطور می کند، می توان به استفاده از لامپ ها و تجهیزات روشنایی نسل جدید (که عمر بسیار طولانی تر و مصرف انرژی خیلی کمتری دارند)، افزودن وسایل انعکاسی نور، کم کردن تعداد لامپ ها (در صورتی که میزان روشنایی فضا از سطح توصیه شده استاندارد بیشتر باشد) و استفاده از کنترلرهای روشنایی روز از جمله این راهکار ها می باشند. بطور کلی، اجرای بیشتر راهکارهای مربوط به صرفه جویی انرژی الکتریکی برای مقاصد روشنایی در ساختمان های دولتی و عمومی بویژه ساختمان های اداری از نظر اقتصادی بسیار به صرفه هستند، بطوریکه بازگشت سرمایه گذاری های انجام شده در این خصوص معمولاً در کمتر از یک سال محقق می گردد. در تمامی ساختمان ها به منظور کاهش مصرف برق و فرهنگ سازی و ارایه الگوی صحیح مصرف جهت عموم مردم باید منبع روشنایی با استفاده از لامپ های کم مصرف و لامپ های فلورسنت بهینه تأمین گردند.
استفاده از تجهیزات تهویه مطبوع مناسب
- همانطور که مشاهده می شود، با پیشرفت تکنولوژی دستگاه های تهویه مطبوع از نظر اندازه، قیمت و بخصوص میزان مصرف انرژی بهینه می شوند؛ اما مشاهده می شود که بسیاری از افراد یا کارفرما ها بدلیل هزینه اولیه بیشتر، استقبالی از تجهیزات و ادوات تهویه نسل جدید نمی کنند، اما باتوجه به هزینه انرژی ناشی از دستگاه های ناکارآمد نسل قدیم، این موضوع به روشنی قابل درک است که استفاده از تجهیزات نوین علاوه بر اینکه موجب بهینه سازی انرژی در ساختمان می شود، تا حد زیادی هم هزینه های انرژی را کاهش می دهد.
